عمل لیزر چشم (LASIK، PRK و دیگر روش‌های اصلاح دید) یکی از رایج‌ترین، ایمن‌ترین و موفق‌ترین درمان‌های دنیا برای اصلاح شماره چشم است. با این حال، یک سؤال پرتکرار میان بیماران وجود دارد:

«آیا جراحی لیزر چشم می‌تواند رنگ چشم را تغییر دهد؟»

به‌دلیل اطلاعات نادرست در شبکه‌های اجتماعی و ویدیوهای وایرال، بسیاری از افراد نگران هستند که شاید لیزیک یا PRK باعث روشن‌تر شدن چشم، تغییر رنگ عنبیه، یا ایجاد لکه‌های رنگی شود.

در این مقاله به صورت کاملاً علمی و قابل فهم بررسی می‌کنیم:

• آیا جراحی لیزرچشم واقعاً می‌تواند رنگ چشم را تغییر دهد؟

• این باور غلط از کجا آمده؟

• متخصصان چشم چه می‌گویند؟

• عوارض نادری که ممکن است ظاهر چشم را تغییر دهد

• تفاوت لیزر اصلاح دید با لیزر زیبایی تغییر رنگ چشم

• روش‌های ایمن و ناایمن برای تغییر رنگ چشم

هدف این مقاله ارائه یک پاسخ کاملاً دقیق، واقعی و مبتنی بر شواهد پزشکی است.

پاسخ کوتاه: خیر — جراحی لیزر چشم رنگ چشم را تغییر نمی‌دهد

طبق اعلام رسمی «انجمن چشم‌پزشکی آمریکا (AAO)» و تمامی منابع علمی معتبر:

عمل لیزیک، PRK یا هر نوع لیزر اصلاح دید، هیچ تغییری در رنگ چشم ایجاد نمی‌کند.

چرا؟

• لیزر فقط روی قرنیه کار می‌کند

• رنگ چشم مربوط به عنبیه است، نه قرنیه

• عنبیه پشت قرنیه قرار دارد

• لیزر به هیچ وجه به ملا‌نین یا بافت رنگ‌دانه‌ای نمی‌رسد

• سیستم لیزر اصلاً برای تغییر رنگ طراحی نشده است

بنابراین:

 جراحی لیزر چشم رنگ را روشن نمی‌کند

 جراحی لیزر چشم رنگ را تیره نمی‌کند

 لیزیک یا PRK هیچ ارتباطی با تغییر رنگ ندارند

رنگ چشم شما دقیقاً همان است که قبل از عمل بوده.

لیزر چگونه کار می‌کند و چرا نمی‌تواند رنگ چشم را تغییر دهد؟

برای درک بهتر، ساختار ساده‌شده چشم را مرور کنیم:

• قرنیه: لایه شفاف جلوی چشم

• عنبیه: بخش رنگی چشم

• ملانین: رنگ‌دانه تعیین‌کننده رنگ چشم

• عدسی: لنز داخلی چشم برای فوکوس

در روش‌های لیزری مثل LASIK یا PRK:

 لیزر فقط لایه‌های بسیار نازک از سطح قرنیه را تراش می‌دهد

 لیزر هیچ تماسی با عنبیه ندارد

 ملانین (منبع رنگ چشم) دست‌نخورده باقی می‌ماند

به همین دلیل، رنگ چشم پس از عمل کاملاً ثابت می‌ماند.

پس چرا برخی افراد فکر می‌کنند بعد از لیزر رنگ چشمشان تغییر کرده؟

این تصور اشتباه بسیار رایج است و معمولاً این عوامل باعث ایجاد چنین توهمی می‌شود:

۱. خشکی چشم پس از عمل

خشکی چشم یکی از عوارض شایع کوتاه‌مدت لیزر است.

خشکی می‌تواند باعث شود:

• چشم روشن‌تر به‌نظر برسد

• قرنیه شفاف‌تر دیده شود

• انعکاس نور افزایش یابد

این تغییر موقتی است و هیچ ربطی به رنگ واقعی چشم ندارد.

۲. انعکاس نور پس از صاف شدن قرنیه

لیزر شکل قرنیه را اصلاح و سطح آن را صاف‌تر می‌کند.
این موضوع باعث:

• درخشش بیشتر

• بازتاب نور

• ظاهر روشن‌تر عنبیه

می‌شود.
اما رنگ واقعی تغییر نکرده است — این تنها اثر نوری است.

۳. تغییر اندازه مردمک پس از استفاده از قطره‌ها

قطره‌های بعد از عمل می‌توانند:

• مردمک را گشاد

• یا کوچک کنند

این موضوع «میزان دیده شدن عنبیه» را تغییر می‌دهد و ممکن است باعث ایجاد تصور غلط تغییر رنگ شود.

۴. اشتباه گرفتن لیزیک با «لیزر تغییر رنگ چشم»

برخی افراد دو روش کاملاً متفاوت را یکی می‌دانند:

• لیزر اصلاح دید (LASIK/PRK) — کاملاً ایمن

• لیزر تغییر رنگ چشم — بسیار خطرناک

این دو هیچ ارتباطی با هم ندارند.

عوارض نادری که ممکن است «ظاهر چشم» را تغییر دهند (نه رنگ واقعی را)

اگرچه لیزر اصلاح دید روی رنگ چشم هیچ تأثیری ندارد، اما برخی عوارض بسیار نادر ممکن است ظاهر چشم را موقتاً متفاوت نشان دهند. مهم است بدانید که این تغییرات بصری هستند و هیچ ربطی به رنگ واقعی عنبیه ندارند.

۱. خونریزی‌های سطحی 

در برخی افراد رگ‌های کوچک سطح چشم پس از عمل پاره می‌شود که باعث ایجاد لکه قرمز یا صورتی می‌شود. این حالت:

• رنگ سفید چشم را موقتاً تغییر می‌دهد

• ممکن است باعث شود رنگ چشم متفاوت دیده شود

• کاملاً بی‌خطر است

• معمولاً طی ۷ تا ۱۴ روز برطرف می‌شود

۲. ورم موقت قرنیه 

تورم خفیف قرنیه می‌تواند باعث شود:

• عنبیه کدر به‌نظر برسد

• رنگ چشم کمی «خاکستری» دیده شود

اما این نیز کاملاً موقت است و با بهبود التهاب، ظاهر چشم طبیعی می‌شود.

۳. هاله‌های نوری و بازتاب شدید نور

بعد از عمل ممکن است برای چند هفته هاله‌های نور (Halos) دیده شوند.
این پدیده می‌تواند باعث شود:

• رنگ چشم روشن‌تر دیده شود

• عنبیه در نور شدید «شفاف‌تر» به‌نظر برسد

اما این یک پدیده نوری است، نه تغییر رنگ.

۴. تغییر اندازه مردمک

قطره‌هایی که پس از عمل استفاده می‌شود می‌تواند مردمک را:

• موقتاً گشاد

• یا بیش از حد تنگ

کند. این تغییر اندازه ممکن است ظاهر رنگ چشم را متفاوت نشان دهد، اما رنگ واقعی همان است که همیشه بوده.

آیا روشی به نام «جراحی لیزر تغییر رنگ چشم» وجود دارد؟ بله، اما کاملاً متفاوت از لیزیک است

در برخی کشورها روش‌هایی با نام‌های:

• لیزر رفع رنگدانه عنبیه
• لیزر استروما
• کراتوپیگمنتاسیون

برای تغییر رنگ چشم تبلیغ می‌شود.
این روش‌ها به‌طور مستقیم ملانین عنبیه را تخریب می‌کنند تا رنگ چشم روشن‌تر شود.

اما واقعیت این است:

• این روش‌ها بسیار پرخطر هستند

• از نظر بسیاری از انجمن‌های چشم‌پزشکی غیربهداشتی و غیرایمن محسوب می‌شوند

• می‌توانند باعث آسیب دائمی بینایی شوند

• در اغلب کشورها ممنوع هستند

و هیچ ربطی به لیزر اصلاح دید (LASIK/PRK) ندارند.

تفاوت اصلی لیزیک با «لیزر تغییر رنگ چشم»

این جدول نشان می‌دهد که دو روش کاملاً متفاوت هستند و نباید با یکدیگر اشتباه گرفته شوند.

نظر متخصصان چشم‌پزشکی درباره تغییر رنگ چشم با جراح لیزر

 انجمن چشم‌پزشکی آمریکا (AAO):

«لیزر اصلاح دید هیچ تأثیری روی رنگ عنبیه ندارد و فقط روی قرنیه کار می‌کند.»

 مایو کلینیک (Mayo Clinic):

«هرگونه احساس تغییر رنگ، نتیجه انعکاس نور یا خشکی است و هیچ ارتباطی با رنگ‌دانه‌های چشم ندارد.»

 دانشگاه جانز هاپکینز:

«در لیزیک، هیچ بخشی از عنبیه دستکاری نمی‌شود. بنابراین رنگ چشم ثابت می‌ماند.»

این نظرات نشان می‌دهد که نگرانی درباره تغییر رنگ کاملاً بی‌مورد است.

اگر کسی بخواهد رنگ چشمش را تغییر دهد، چه گزینه‌هایی وجود دارد؟

۱. لنز رنگی طبی یا زیبایی (ایمن‌ترین روش)

تنها روشی که بدون تغییر ساختار چشم، رنگ آن را موقتاً تغییر می‌دهد.

۲. جراحی ایمپلنت عنبیه (بسیار خطرناک)

می‌تواند باعث گلوکوم، التهاب و کاهش دائمی بینایی شود.

۳. لیزر تخریب ملانین (غیرمجاز و خطرناک)

در بسیاری از کشورها ممنوع شده است.

---

🔗 مشاوره با چشم‌پزشک 

اگر قصد انجام جراحی لیزر چشم دارید یا درباره هر نوع روش زیبایی مربوط به چشم سؤال دارید، دریافت مشاوره از متخصص ضروری است.

در پلتفرم طبیبو می‌توانید پروفایل چشم‌پزشکان معتبر، سوابق، نوبت‌دهی و مشاوره تخصصی را مشاهده کنید:

این کار به شما کمک می‌کند تصمیمی درست و ایمن درباره بینایی خود بگیرید.

---

جمع‌بندی: آیا جراحی لیزر چشم رنگ چشم را تغییر می‌دهد؟

خیر — جراحی لیزر چشم رنگ چشم را تغییر نمی‌دهد.

• لیزیک فقط روی قرنیه عمل می‌کند

• رنگ چشم مربوط به عنبیه است که دستکاری نمی‌شود

• هر تغییری که احساس شود صرفاً نوری یا موقتی است

• روش‌های تغییر رنگ واقعی بسیار خطرناک هستند

بنابراین لیزر اصلاح دید یک روش ایمن، مؤثر و بدون تغییر در رنگ چشم است.

---

سوالات متداول 

 

۱. آیا لیزیک می‌تواند چشم قهوه‌ای را آبی کند؟

خیر. هیچ اثر مستقیمی روی رنگ‌دانه‌های عنبیه ندارد.

۲. چرا چشمم بعد از لیزر روشن‌تر به‌نظر می‌رسد؟

به دلیل خشکی، بازتاب نور یا قطره‌هاست. رنگ واقعی تغییر نکرده.

۳. آیا لیزر تغییر رنگ چشم ایمن است؟

خیر. این روش به شدت خطرناک و در بیشتر کشورها غیرمجاز است.

۴. بهترین روش ایمن برای تغییر رنگ چشم چیست؟

لنز رنگی استاندارد و طبی.

۵. آیا PRK هم مثل لیزیک روی رنگ چشم بی‌تأثیر است؟

بله. PRK نیز فقط روی قرنیه انجام می‌شود.

---

منابع 

1. American Academy of Ophthalmology (AAO) – LASIK Facts & Safety

2. Cleveland Clinic – Laser Eye Surgery Overview

3. Mayo Clinic – LASIK Side Effects

4. Johns Hopkins Medicine – Understanding Eye Structure

5. Journal of Ophthalmology – Risks of Cosmetic Iris implants