پوکی استخوان یا استئوپروز یک بیماری خاموش و پیشرونده است که در آن تراکم و کیفیت استخوان‌ها کاهش می‌یابد. در این حالت، استخوان‌ها متخلخل، شکننده و مستعد شکستگی می‌شوند، تا جایی که حتی یک زمین خوردن ساده یا در موارد شدید، یک سرفه شدید می‌تواند باعث شکستگی شود.
اهداف اصلی درمان پوکی استخوان
درمان این بیماری سه هدف کلیدی را دنبال می‌کند:
کند کردن یا توقف روند تحلیل استخوان
افزایش تراکم و استحکام استخوان
پیشگیری از شکستگی‌های خطرناک و بهبود کیفیت زندگی
داروهای رایج در مدیریت پوکی استخوان
پزشکان بسته به شرایط بیمار، از داروهای مختلفی استفاده می‌کنند:
بیس‌فسفونات‌ها (مانند آلندرونات): این داروها رایج‌ترین گزینه هستند و با کند کردن کار سلول‌های تخریب‌کننده استخوان (استئوکلاست) عمل می‌کنند.
دنوزوماب: این دارو به صورت تزریقی هر شش ماه یکبار تجویز می‌شود و به طور مؤثرتری مانع از تحلیل استخوان می‌شود.
SERMها (مانند رالوکسیفن): این داروها اثرات شبه‌استروژنی دارند و بدون تأثیر بر بافت رحم، به حفظ تراکم استخوان کمک می‌کنند.
هورمون‌درمانی: در برخی زنان یائسه، تجویز استروژن می‌تواند به حفظ سلامت استخوان کمک کند.
مکمل‌های ضروری: پایه‌های ساختمانی استخوان‌های سالم
کلسیم: این ماده معدنی، بلوک اصلی سازنده استخوان است. دریافت روزانه کافی (معمولاً ۱۰۰۰-۱۲۰۰ میلی‌گرم) از طریق رژیم غذایی یا مکمل ضروری است.
ویتامین D: این ویتامین برای جذب مؤثر کلسیم از روده حیاتی است. کمبود ویتامین D یکی از عوامل شایع تشدید پوکی استخوان است.
تغییر سبک زندگی: قدرتمندترین سلاح شما
هیچ دارویی نمی‌تواند جایگزین یک سبک زندگی سالم شود:
ورزش منظم: ورزش‌های تحمل‌کننده وزن مانند پیاده‌روی تند، دویدن آهسته و تمرین با وزنه‌های سبک، مهم‌ترین محرک برای ساختن استخوان‌های قوی‌تر هستند.
تغذیه سالم: یک رژیم غذایی متعادل سرشار از میوه، سبزیجات و منابع کلسیم (مانند لبنیات، کلم بروکلی و ماهی ساردین).
پرهیز از عوامل مضر: ترک سیگار و محدود کردن مصرف الکل و کافئین که همگی در تحلیل استخوان نقش دارند.
درمان‌های مداخله‌ای برای موارد پیشرفته
در صورت بروز شکستگی‌های مهره‌ها، روش‌های کم‌تهاجمی مانند ورتبروپلاستی یا کیفوپلاستی می‌توانند به تثبیت شکستگی و کاهش درد کمک شایانی کنند.
پوکی استخوان یک بخش “اجتناب‌ناپذیر” از پیری نیست. با تشخیص زودهنگام (از طریق سنجش تراکم استخوان)، درمان به موقع و پایبندی به یک سبک زندگی سالم، می‌توانید استخوان‌های خود را برای سال‌های متمادی قوی و سالم نگه دارید و از زندگی مستقل و فعال لذت ببرید. در صورت داشتن عوامل خطر (مانند یائسگی زودرس، سابقه خانوادگی یا مصرف طولانی‌مدت کورتون)، حتماً با یک متخصص روماتولوژی یا غدد مشورت کنید.
