رباط صلیبی خلفی (PCL)

رباط صلیبی خلفی (PCL) یکی از چهار رباط اصلی زانو است که در عمق مفصل زانو قرار دارد و نقش مهمی در ثبات این مفصل ایفا می‌کند. برخلاف رباط متقاطع قدامی (ACL)، آسیب‌های PCL کمتر شایع بوده و اغلب مکانیسم آسیب متفاوتی دارند.

مکانیسم‌های شایع آسیب:

  • ضربه مستقیم به قسمت جلوی ساق پا در حال خمیدگی زانو (مثلاً در تصادفات رانندگی)

  • ** زمین خوردن** روی زانوی خمیده

  • پیچ خوردگی‌های شدید زانو

  • صدمات ورزشی در ورزش‌های پربرخورد

درجات آسیب:

  • درجه 1: کشیدگی خفیف بدون ناپایداری

  • درجه 2: پارگی ناقص با درجاتی از ناپایداری

  • درجه 3: پارگی کامل رباط

علائم و نشانه‌ها:

  • درد خفیف تا شدید در ناحیه پشت زانو

  • تورم معمولاً کمتر از آسیب ACL

  • احساس ناپایداری یا “خالی کردن” زانو

  • محدودیت حرکتی به ویژه در خم کردن زانو

  • مشکل در راه رفتن یا تحمل وزن

گزینه‌های درمانی:

درمان غیرجراحی (برای اکثر موارد):

  • استراحت و کاهش فعالیت‌ها

  • استفاده از یخ برای کاهش تورم

  • بانداژ فشاری

  • بالا نگه داشتن پا

  • فیزیوتراپی زودهنگام

  • استفاده از بریس‌های حمایتی

درمان جراحی (برای موارد خاص):

  • پارگی‌های کامل همراه با ناپایداری شدید

  • آسیب‌های ترکیبی با سایر رباط‌ها

  • مواردی که به درمان محافظه‌کارانه پاسخ نمی‌دهند

فرآیند بازسازی جراحی:

  • استفاده از پیوند از خود بیمار (اتوگرافت) یا اهداکننده (آلوگرافت)

  • انجام جراحی به روش آرتروسکوپی

  • ثابت‌کردن پیوند با استفاده از پیچ‌ها یا staples مخصوص

  • بازسازی همزمان سایر ساختارهای آسیب‌دیده در صورت نیاز

برنامه توانبخشی:

مرحله حاد (هفته‌های 1-6):

  • کنترل درد و تورم

  • حفظ دامنه حرکتی

  • تقویت عضلات چهارسر ران

  • استفاده از بریس محافظتی

مرحله میانی (هفته‌های 6-12):

  • بازیابی کامل دامنه حرکتی

  • تقویت پیشرونده عضلات

  • شروع تمرینات تعادلی

  • آموزش راه رفتن طبیعی

مرحله پیشرفته (ماه‌های 3-6):

  • بازگشت تدریجی به فعالیت‌ها

  • تمرینات ورزشی خاص

  • بهبود استقامت و چابکی

  • آماده‌سازی برای بازگشت به ورزش

مرحله بازگشت به ورزش (پس از 6 ماه):

  • تست‌های عملکردی پیش از بازگشت

  • تمرینات ورزشی تخصصی

  • پایش مداوم وضعیت زانو

پیش آگهی و چشم‌انداز:

  • بهبودی موفقیت‌آمیز در 80-90% موارد با درمان مناسب

  • بازگشت به ورزش‌های رقابتی معمولاً 9-12 ماه طول می‌کشد

  • اهمیت پایبندی به برنامه توانبخشی برای نتیجه‌گیری مطلوب

  • نیاز به ادامه تمرینات حفظ قدرت و ثبات زانو

توصیه‌های مهم:

  • مراجعه فوری به پزشک متخصص پس از آسیب

  • پیروی دقیق از دستورات درمانی

  • صبر و پشتکار در فرآیند بهبودی

  • اجتناب از بازگشت زودهنگام به فعالیت‌های سنگین

  • توجه به علائم هشداردهنده در طول درمان

آسیب PCL اگرچه می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، اما با تشخیص به موقع و درمان مناسب، اکثر بیماران می‌توانند به سطح عملکرد قبلی خود بازگردند.

فیلترها
3 نتیجه
دکتر حسین فراهینی

دکتر حسین فراهینی

جراح ارتوپد

دکتر حسین فراهینی جراح برجسته ارتوپد مستقر در تهران، ایران، با سابقه علمی و حرفه ای برجسته است. او در […]

ایران, تهران