بیماری التهابی لگن (PID) یک عفونت جدی در دستگاه تناسلی فوقانی زنان است که اندامهایی مانند رحم، لولههای فالوپ و تخمدانها را درگیر میکند. این بیماری معمولاً به عنوان یک عارضه عفونتهای مقاربتی درماننشده بروز میکند و در صورت عدم درمان به موقع، میتواند عواقب طولانیمدت و جبرانناپذیری برای سلامت باروری زنان داشته باشد.
علل ایجاد: عفونت چگونه آغاز میشود؟
شایعترین علت PID، عفونتهای مقاربتی (STIs) بهویژه کلامیدیا و سوزاک است. باکتریها معمولاً از طریق واژن و دهانه رحم به سمت بالا حرکت کرده و به اندامهای تولیدمثلی فوقانی که در حالت عادی استریل هستند، حمله میکنند. این فرآیند منجر به التهاب، ورم و در نهایت ایجاد اسکار (بافت جوشگاه) میشود.
علائم هشداردهنده: چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
یکی از خطرناکترین ویژگیهای PID، بروز علائم خفیف یا حتی عدم وجود علامت (معروف به “PID خاموش”) در بسیاری از زنان است. هنگامی که علائم ظاهر میشوند، ممکن است شامل موارد زیر باشند:
درد در ناحیه زیر شکم و لگن (شایعترین علامت)
ترشحات غیرعادی واژن که ممکن است زرد یا سبز رنگ و بدبو باشد
خونریزی نامنظم قاعدگی یا لکهبینی بین پریودها
درد حین رابطه جنسی یا ادرار کردن
تب و لرز، گاهی همراه با حالت تهوع و استفراغ
عوارض جدی و بلندمدت بیماری
التهاب ناشی از PID میتواند منجر به ایجاد اسکار و چسبندگی در اندامهای ظریف تولیدمثلی شود که عواقب زیر را در پی دارد:
ناباروری: بافت اسکار میتواند لولههای فالوپ را مسدود کند و از ملاقات اسپرم و تخمک جلوگیری نماید.
حاملگی خارج رحمی: یک وضعیت تهدیدکننده زندگی که در آن تخمک بارور شده در جایی خارج از رحم (معمولاً در لوله فالوپ) لانهگزینی میکند.
درد مزمن لگن: دردی که میتواند برای ماهها یا حتی سالها به دلیل آسیب دائمی اندامها ادامه یابد.
آبسه لگنی: تشکیل چرک در لولهها و تخمدانها که نیاز به درمان فوری و قوی دارد.
راههای تشخیص و درمان
برای تشخیص PID، پزشک معمولاً از ترکیبی از روشهای زیر استفاده میکند:
بررسی سابقه پزشکی و علائم
انجام معاینه لگنی
آزمایشهای تشخیصی برای کلامیدیا و سوزاک
سونوگرافی برای بررسی آبسه یا التهاب
درمان باید بلافاصله آغاز شود و معمولاً شامل موارد زیر است:
آنتیبیوتیکها: یک دوره آنتیبیوتیک وسیعالطیف برای از بین بردن انواع باکتریهای عامل بیماری تجویز میشود. تکمیل دوره درمان توسط بیمار و شریک جنسی او حیاتی است.
بستری در بیمارستان: در موارد شدید، زمانی که آبسه وجود دارد یا بیمار به درمان خوراکی پاسخ نمیدهد، نیاز به بستری و دریافت آنتیبیوتیک داخل وریدی است.
پیشگیری: کلید محافظت از سلامت باروری
موثرترین راه برای پیشگیری از PID، کاهش خطر ابتلا به عفونتهای مقاربتی است:
استفاده صحیح و مداوم از کاندوم در هر بار رابطه جنسی
انجام آزمایشهای منظم عفونتهای مقاربتی بهویژه در صورت داشتن شرکای جنسی متعدد
آگاهی از علائم عفونتهای مقاربتی و مراجعه فوری برای درمان
درخواست آزمایش از شریک جنسی در صورت تشخیص عفونت
تشخیص و درمان به موقع PID دارای حداکثر اهمیت است. در صورت مشاهده هرگونه علامت مشکوک یا در معرض قرار گرفتن با عفونت مقاربتی، فوراً به یک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. اقدام سریع میتواند از باروری شما محافظت کرده و سلامت بلندمدت شما را تضمین کند.
